Commentaar op het kindvriendelijk maken van de Gentse Westerbegraafplaats

Schepen Sofie Bracke (Open VLD) wil van kille begraafplaatsen omvormen tot gezellige begraafparken, zoals die in het buitenland al bestaan.  Vaak zijn het buitenlandse wandelparken waar mensen rustig vertoeven, wandelen of zelfs joggen.  Plaatsen waar ruimte is om te rouwen, maar waar het ook mogelijk moet zijn om kinderen te leren fietsen. Na de voorstelling, op de Gentse Westerbegraafplaats, kwam er kritiek op de sociale media. De schepen werd ondermeer van grafschennis beschuldigd.

Hierbij de reactie van de schepen:

De afgelopen 15 jaar gebeurde er al heel wat op de grijze begraafplaatsen. Stenen paden maakten plaats voor graspaden en grafstenen van jarenlang verlopen concessies werden vervangen door fruitbomen of struiken. Het resultaat is dat onze begraafplaatsen echte begraafparken werden: rustpunten in een drukke stad waar bezoekers in een groen decor hun doden kunnen herdenken.

Rouwen en herdenken zal ook altijd de eerste en voornaamste functie blijven van het begraafpark.

Maar het zou ook meer kunnen zijn. Zou het niet zonde zijn voor een drukbevolkte buurt als de Bloemekenswijk waar amper groen te vinden is, dat buurtbewoners enkel naar de Westerbegraafplaats mogen komen als ze een geliefde willen herdenken? Dat Gentenaars er op een zonnige dag niet kunnen wandelen? Een kleuter kunnen leren fietsen? Een boek lezen op een bankje of onder de middag een boterham eten? Ik vind van wel.

Ook voor kinderen willen we dat onze begraafparken open, aangename plaatsen zijn waar ze op hun eigen manier kunnen rouwen maar ook kunnen genieten van even buiten te zijn. Met kennis van en respect voor de eerste functie van het begraafpark, uiteraard.

Voor het kindvriendelijker maken van de Westerbegraafplaats zetten we in op 4 pijlers:

De heraanleg van het kinderperk

Laat ons maar eerlijk zijn: het kinderperk op de Westerbegraafplaats (maar ook op de andere begraafplaatsen) ligt er triestig bij. De grafjes die rij aan rij liggen, de vogelhuisjes waarvan de verf afbladdert, … Zonder dat er grafjes uitgebroken zullen worden, wordt het perk organischer en groener aangelegd. Er zullen meer bomen en planten komen waardoor het perk meer afgescheiden wordt van de rest van de begraafplaats en er een meer geborgen gevoel zal hangen. Nieuwe grafjes zullen ook niet meer in rijen geplaatst worden maar meer verspreid over het perk zodat er meer plaats vrij komt tussen de grafjes. Voor sterrenkindjes voorzien we een bijzondere gedenkplek.

Kindvriendelijke installaties

Op het grote plein aan de ingang van de Westerbegraafplaats, weg van de graven, werden vrijdag jl. de kindvriendelijke kunstwerken van Karel Verhoeven ingehuldigd. Bezoekers kunnen op de trapjes liggen, zitten, kinderen mogen er op klimmen en ervan springen. Dat dit op het centrale plein kan maar niet op en tussen de graven, spreekt voor zich. Daarom zullen we via verschillende infoborden ook weergeven waar de stiltegebieden zijn en waar de zones zijn waar net iets meer kan. Wat echter absoluut niet betekent dat alles moet kunnen. We zullen een reglement opstellen waarin bijvoorbeeld wordt opgenomen dat balspelen en frisbees verboden worden. Onze medewerkers zullen er op toezien dat dit reglement nageleefd wordt. En uiteraard zal ik dit als beleidsmaker goed opvolgen en indien nodig evalueren en bijsturen.

Auto’s weren

De Westerbegraafplaats is niet zomaar toegankelijk voor wagens van bezoekers. Enkel houders van een gehandicaptenkaart kennen een uitzondering. Maar toch wordt er vandaag behoorlijk veel rondgereden. Om aan te tonen dat wagens op de begraafplaats de uitzondering zijn, willen we een signaal geven door twee wegen te knippen. Alle graven blijven bereikbaar maar het rijden van lussen is niet meer mogelijk op een deel van de begraafplaats. De bestaande paden worden afgedekt met kunstgras, er komen banken in de schaduw van de dreef en “vierkante meter tuintjes” die door scholen (of klassen), verenigingen, buren, … onderhouden kunnen worden.

Ontsluiten van de geschiedenis en het funerair erfgoed

Een begraafpark heeft ook heel wat geschiedenis te bieden. Met een historische wandeling rond de eerste wereldoorlog speciaal gemaakt voor kinderen willen we (groot)ouders uitnodigen om met hun kroost op de Westerbegraafplaats te komen wandelen of leerkrachten ertoe aanzetten er een boeiende klasactiviteit van te maken.

De Westerbegraafplaats dus een speeltuin? Absoluut niet. De Westerbegraafplaats blijft in de eerste plek een mooie en serene plek om te rouwen en te herdenken. Daar zal en wil ik niet aan tornen. Maar een begraafpark waar ook kinderen welkom zijn? Graag. Met respect voor de rouwfunctie, met stiltegebieden en met een set regels waarop vanuit het beleid nauwlettend zal worden toegezien.

En met veel inspraak van buurtbewoners. Daarom tot slot deze uitnodiging. Kom zondag aanstaande naar de slotdag van de week van de begraafplaatsen op de Westerbegraafplaats vanaf 15u. Kom naar onze plannen kijken, kom bezorgdheden uiten, kom kijken naar wat is en wat kan zijn.

foto: wikimedia.org