Vitamine D-tekort ook na crematie zichtbaar
VUB-onderzoek toont voor het eerst interglobulaire dentine aan in gecremeerde menselijke tanden
Het crematieproces vernietigt een hoop informatie die men doorgaans van het menselijk skelet kan verkrijgen. Vooral ziektes zijn moeilijk te observeren. Hierdoor bleef tot heden onze kennis van ziektes bij populaties met crematie als belangrijkste begravingsritueel beperkt. Dr. Barbara Veselka en Prof. Christophe Snoeck van het Brussels Bioarchaeology Lab en onderzoeksgroepen MARI en AMGC, hebben voor het eerst vitamine D-tekort kunnen aantonen in gecremeerde menselijke resten. De studie werd gepubliceerd in het gerenommeerde wetenschappelijke tijdschrift Scientific Reports.
Dr. Barbara Veselka: “De resultaten van deze studie betekenen een belangrijke stap voorwaarts in de onderzoeksdomeinen biologische antropologie, archeologie en paleopathologie. Het opent tal van nieuwe mogelijkheden voor gezondheidsstudies en voor onderzoek naar activiteiten met blootstelling aan zonlicht van vroegere bevolkingsgroepen met crematie als begrafenisritueel.”
Verbrandingsexperimenten
Als onderdeel van het Brussels Bioarchaeology Lab (www.bb-lab.be) en de MARI en AMGC onderzoeksgroepen, hebben Dr. Barbara Veselka en Prof. Christophe Snoeck verbrandingsexperimenten uitgevoerd met behulp van 17 paar tanden uit archeologische contexten.
Veselka: “We hebben verbrandingsexperimenten met tanden uitgevoerd om te bepalen of interglobulaire dentine, een defect in de mineralisatie van dentine als gevolg van vitamine D-tekort, nog steeds zichtbaar is in tanden die verbrand zijn op temperaturen variërend van 600 tot 900°C. Ons onderzoek is de eerste die aantoont dat dit defect nog steeds zichtbaar is, en wel bij temperaturen van 900°C. Dit maakt de identificatie van vitamine D-tekort in gecremeerde menselijk resten voor het eerst mogelijk.”
Zestien paar kiezen komen van de begraafplaats Koekelberg, België en een paar hoektanden komt van de begraafplaats van de Broerekerk Zwolle, Nederland. Van ieder paar werd een onverbande tand middels een microscopische sectie onderzocht op interglobulaire dentine. De andere tand werd verbrand, waarbij de temperaturen varieerden van 600, 800, en 900°C. De duur van de verbranding was 2, 4 of 8 uur. Elke verbrande tand werd op interglobulaire dentine onderzocht en vergeleken met de onverbrande tegenhanger.
Innovatief voor verder onderzoek
Het feit dat interglobulaire dentine nog steeds zichtbaar is in tanden die op 900°C verbrand zijn is bijzonder en maakt het mogelijk om vitamine D-tekort in vroegere populaties te detecteren. Daarbij blijkt het mogelijk te zijn om te bepalen wat de leeftijd was waarop de ziekte voorkwam, de ernst van de afwijking en of de ziekte zich herhaalde. Gezien het feit dat de meeste gevallen van vitamine D-tekort het gevolg zijn van beperkte blootstelling aan geschikte hoeveelheden zonlicht, zal informatie over de leeftijd waarop de ziekte voorkwam helpen bij het reconstrueren van dagelijkse activiteiten die gerelateerd zijn aan zonlicht.
Veselka: “Deze innovatieve studie stimuleert ook meer bioarcheologisch onderzoek en zal ons inzicht vergroten van de invloed van milieu- en socioculturele variabelen op individuen.”
Persbericht: vub.be
