Kom op tegen Kanker pleit voor langer rouwverlof

Drie dagen klein verlet als je partner of kind overlijdt: het is amper genoeg om de administratie te regelen. Ook aan de Kankerlijn komen geregeld vragen binnen over verlof om te rouwen. Kom op tegen Kanker dringt daarom aan op een snelle uitbreiding van het rouwverlof zodat nabestaanden meer tijd krijgen om te rouwen bij het verlies van een dierbare.

Bij de Kankerlijn krijgen we af en toe een vraag over het rouwverlof. Zo nam een dame met ons contact op naar aanleiding van het overlijden van haar zus aan een hersentumor. De vrouw had nood aan tijd om dit verlies te verwerken en vroeg zich af of zij recht had op een vorm van verlof.

Bij het overlijden van een naaste kom je inderdaad in aanmerking voor rouwverlof. Dat is een vorm van klein verlet waarbij een werknemer het recht heeft om afwezig te zijn van het werk en dat met behoud van het loon. Hoeveel dagen rouwverlof er wordt toegekend, hangt af van hoe je je verhoudt tot de overledene:

• Overlijden van de echtgenoot of echtgenote, een kind van de werknemer of van zijn echtgeno(o)t(e), de vader, moeder, schoonvader, stiefvader, schoonmoeder, stiefmoeder van de werknemer:
  3 dagen rouwverlof, te kiezen tijdens de periode die begint met de dag van het overlijden en eindigt met de dag van de begrafenis;
• Overlijden van een broer, zus, schoonzus, schoonbroer, grootvader, grootmoeder, kleinkind, overgrootvader, overgrootmoeder, achterkleinkind, schoonzoon of schoondochter die bij de werknemer inwoont:
  2 dagen rouwverlof, te kiezen tijdens de periode die begint met de dag van het overlijden en eindigt met de dag van de begrafenis;
• Overlijden van een broer, zus, schoonzus, schoonbroer, grootvader, grootmoeder, kleinkind, overgrootvader, overgrootmoeder, achterkleinkind, schoonzoon of schoondochter die niet bij de werknemer inwoont
  1 dag rouwverlof, namelijk de dag van de begrafenis 

Te weinig dagen

De dame die ons contacteerde had bijgevolg recht op één dag verlof, de dag van de begrafenis. Dit is bitter weinig om te bekomen van het overlijden van je zus. Ook wat de andere categorieën betreft, valt het op dat de periode die door de wetgever wordt voorzien als rouwperiode te beperkt is. Drie dagen afwezig zijn van het werk bij het overlijden van een echtgenoot of kind is eenvoudigweg te weinig om alle administratieve zaken in orde te brengen, de begrafenis te regelen en erbij aanwezig te zijn. Een moment rust nemen om het overlijden te laten bezinken is op zo’n korte termijn al bijna niet mogelijk (zie ook het onderzoek vermeld in dit wetsvoorstel).

Het is belangrijk dat rouwen erkend wordt en niet wordt genegeerd. Het rouwen stopt niet wanneer men aan het werken is en kan niet zomaar worden uitgezet. Daarom is hier tijd voor nodig. Die tijd is er met de huidige voorziene termijnen niet.

In de praktijk gaan mensen na het voorziene klein verlet vaak langs bij hun arts om een arbeidsongeschiktheid te laten vaststellen en zo toch meer tijd te hebben om te rouwen. Dat is echter niet waar het ziekteverlof voor dient. Om dezelfde reden past het ook niet om in deze situatie van een werknemer te verwachten dat hij maar ‘gewoon’ verlof neemt, in het geval hij nog verlofdagen heeft op dat moment (zie bijvoorbeeld overweging 5 in deze Richtlijn van het Europees Parlement). Een beroep doen op ziekteverlof wekt daarnaast de indruk dat rouw een ziekte zou zijn. Dat is het echter niet. Het is een normale reactie op een verlies. Daarenboven is men voor dat ziekteverlof ook afhankelijk van de inschatting van de arts. Dat alles strookt niet met het feit dat rouwen een recht moet zijn.

Onvoldoende flexibel

De huidige regeling schrijft ook voor dat het voorziene aantal dagen moet worden opgenomen in de periode vanaf de dag van het overlijden tot en met de dag van de begrafenis. In vele gevallen begint het verwerkingsproces echter pas na de begrafenis: de ene persoon kan niet onmiddellijk naar zijn normale werkritme terugkeren, maar een ander vindt misschien net troost en afleiding in het werk waardoor het voor hem beter is op een later moment tijd te nemen om stil te staan bij zijn verdriet. Daarom is het nodig dat er ook meer flexibiliteit wordt voorzien voor de werknemer om zelf zijn rouwverlof te kunnen inzetten.  

Voorstel Kom op tegen Kanker

Recent werd het verlof voor vaders bij de geboorte van een kind opgetrokken van 10 naar 15 dagen vanaf 2021 en vanaf 2023 naar 20 dagen. Het is niet in verhouding om bij een overlijden van dat kind dan slechts 3 dagen toe te kennen aan diezelfde vader.

Daarom pleit Kom op tegen Kanker voor een uitbreiding van het rouwverlof in deze zin:

• Overlijden van het eigen kind of het kind van de echtgeno(o)t(e):
  20 dagen, opgedeeld als volgt: 3 dagen omstandigheidsverlof + 17 dagen omstandigheidskrediet op te nemen in de eerste drie jaar vanaf de dag van overlijden; 
• Overlijden van de echtgenoot of echtgenote, de vader, moeder, schoonvader, stiefvader, schoonmoeder, stiefmoeder:
  10 dagen, opgedeeld als volgt: 3 dagen omstandigheidsverlof + 7 dagen omstandigheidskrediet op te nemen in de eerste drie jaar vanaf de dag van overlijden;
• Overlijden van een broer, zus, schoonzus, schoonbroer, grootvader, grootmoeder, kleinkind, overgrootvader, overgrootmoeder, achterkleinkind, schoonzoon of schoondochter
  5 dagen, opgedeeld als volgt: 3 dagen omstandigheidsverlof + 2 dagen omstandigheidskrediet op te nemen in de eerste drie jaar vanaf de dag van overlijden.

Wat de financiering van deze extra dagen rouwverlof betreft, lijkt het ons logisch dat

• voor de 3 dagen omstandigheidsverlof het loon gewoon wordt doorbetaald (zoals nu reeds het geval is);
• de dagen omstandigheidskrediet worden vergoed vanuit de ziekte- en invaliditeitsverzekering, naar analogie met de regeling bij het vaderschapsverlof.

Momenteel zijn al verschillende wetsvoorstellen ingediend in het federaal parlement om het rouwverlof uit te breiden. Kom op tegen Kanker hoopt dat de voorstellen snel zullen leiden tot een situatie waarin nabestaanden meer tijd krijgen om te rouwen bij het verlies van hun dierbare. Bekijk hier de wetsvoorstellen (55-1078, 55-0086, 55-0538, 55-0643 en 55-0990).

Bron: komoptegenkanker.be – youtube.com – Afbeelding: Adobe Stock Licentie