Enorme begraafplaats uit de bronstijd gevonden nabij Stonehenge

Wiltshire staat bekend om zijn barrows uit de bronstijd, vooral diegene die bewaard zijn gebleven binnen het landschap van het Werelderfgoed Stonehenge en op de krijtlagen van Cranborne Chase. In tegenstelling tot deze bekende sites is er weinig bekend over vergelijkbare locaties die dichter bij de middeleeuwse stad Salisbury lagen.

Echter, de bouw van een nieuwe woongebiedsontwikkeling door Vistry aan Netherhampton Road, aan de rand van Harnham, een zuidelijke buitenwijk van Salisbury, heeft de mogelijkheid geboden om enkele overblijfselen bloot te leggen van een belangrijk ronde barrow begraafplaats en zijn landschappelijke setting.

Ronde barrows

Ronde barrows werden voor het eerst gebouwd in het neolithicum, hoewel de meeste werden gebouwd tijdens het Beaker- en Vroege Bronstijdperk (2400 – 1500 v.Chr.), en bestaan meestal uit een centraal graf, een heuvel en een omringende gracht. Hun grootte kan variëren van minder dan 10 meter in diameter tot indrukwekkende 50 meter, hoewel de meeste gemiddeld 20-30 meter zijn.

Hun aarden werken verschillen ook – sommige hebben grote centrale heuvels (‘bel barrows’), andere kleine centrale heuvels en buitenoever (‘disc barrows’), en sommige hebben centrale holtes (‘pond barrows’). Het graven van hun grachten zou materiaal hebben geleverd om te helpen bij het maken van de heuvel, die zou zijn opgebouwd uit krijt, bovenste grond en graszoden. Barrows worden vaak geassocieerd met begrafenissen – sommige bevatten slechts individuele personen en andere een reeks graven.

Geëgaliseerd door de eeuwen heen

De barrows die werden blootgelegd bij Netherhampton Road waren allemaal geëgaliseerd door eeuwen van landbouw en blijven nu alleen als grachten over, maar gelukkig zijn er tien graven en drie onverbrande crematies bewaard gebleven. De begraafplaats bestaat uit ongeveer twintig of meer barrows die zich uitstrekken vanaf de rand van Harnham op de bodem van de Nadder-vallei, omhoog en over de aangrenzende krijtheuvel aan de noordelijke rand van het landschap van Cranborne Chase.

De begraafplaats is gerangschikt in kleine clusters van barrows – ofwel paren of groepen van zes of zo – en we hebben tot nu toe slechts vijf opgegraven. Ten minste drie van onze barrows zijn meervoudig gefaseerd – twee waren aanzienlijk vergroot en één had oorspronkelijk een licht ovale gracht die later werd vervangen door een bijna cirkelvormige gracht.

De ovale vorm suggereert dat deze laatste barrow mogelijk neolithisch was, of mogelijk gebouwd in een gebied met neolithische activiteit. In de buurt van het centrum bevond zich een massagraf met skeletresten van volwassenen en kinderen – dergelijke graven zijn zeldzaam en zullen worden onderworpen aan radiokoolstofdatering in afwezigheid van grafgiften. De barrow onthulde nog twee graven, beide met ‘Beaker-begrafenissen’ die waarschijnlijk aan het begin van de bronstijd waren gemaakt.

De ovale barrow sneed door neolithische kuilen die een voorraad geweien van edelherten bevatten. Geweien van edelherten waren zeer waardevol en werden gebruikt om handpikhouwelen te maken, of soms bevestigd aan rechte houten handgrepen om hooivorken en harken te maken. Ze werden ook verwerkt tot kammen, pennen, gereedschappen en wapens zoals knotskoppen en hakken, of gebruikt bij rituele activiteiten.

Alle bevindingen worden nu onderzocht met speciale technieken om hierover nog meer te weten te komen.